PANDEMİDE KORKU İKLİMİ

 

 Çocukluğumda köyümüzün alt yanındaki mezarlıkta beyaz giyimli aksakallı dedenin ebedi istirahattekileri gönüllü olarak korumakta olduğu söylenirdi. Açık havada bir problem yok iken güneş aşımı ile ortaya çıktığı söylenen dedenin zarar verir endişesi ve korkunun bize verdiği enerji ile adımlarımız sıklaşır, en kısa sürede mezarlığın yanını terk ederdik. Köyün batı kesiminden jandarmanın gelişi de bir başka korku kaynağı idi. Onların da bizim gibi tenleri yanık ancak sillelerinin namı meşhurdu. Jandarmadan değil ama merakımın sonucu olarak en okkalısından bir tane yemişliğim de vardır. Bu şekilde dar çerçeve içindeyken okullaştığımızda korkularımız arttı.

  Devamsızlık korkusu, geç kalma korkusu, ödev korkusu, öğretmen korkusu, sınıf tekrarı korkusu, teşekkür/taktir alamama korkusu. En önemlisi de oyuncaklarımızla dayak yeme korkusu, anamın dilini konuşma korkusu.

Ortaokulda yeni bir çevrede ilkokullardaki korkulara eklemeler oldu. Aileden uzak yaşama sonucu aç kalma korkusu, parasızlık korkusu, ısınamama korkusu ve disiplin korkusu. Sopanın her daim tepemizde sallandığı hissini veren disiplin korkusundan yine okkalı bir ceza almış birisi olarak okul hayata hazırlar diyen mevzuatın birinci maddesini ve gülücük dolu eğitim alan yazınını ilgililere hatırlatmak gerekirmiş.

  Üniversiteli yıllarda artık yaşamın kıyısından ucundan tecrübeler edinmişken eğitim psikolojisi dersinde öğrendiğim “korku insanın içindedir” cümlesi ile korkularımızı nasıl içselleştirdiğimizi ve öğrenmenin zaman zaman korkularımıza sebebiyet verdiğini bellemiş oldum.

 İdeolojiyle sarmalanmış çağda karşıtın şiddetine maruz kalma korkusu, atanamama korkusu, atanıp ta rahat edememe korkusu, geçim korkusu.

Okul bittiğinde rol ile değişikliği yeniden okulun kapısını çaldığımda disiplin korkusu, amir korkusu, çevre korkusu, başarılı olamama korkusu, aktaramama korkusu, hakkını alamama korkusu, geride kalma korkusu, yanındakini geçememe korkusu.

Olgunlaşmış yaşlarımda geçim korkusu, hastalık korkusu, kaza bela korkusu, iftira korkusu, yanlış anlaşılma korkusu, beğenilmeme korkusu, kaybetme korkusu, ayrılık korkusu.

  Korku insanın içindedir şiarı ile onu yenme konusunda da bir hayli yol aldığımı söyleyebilirim. Ta ki 2 yıl öncesine kadar. J.J. Roseau’nun çevremizdedir cehennem söylemine örnek teşkil edecek şekilde, eğitimcilerin öğrenmede birçok duyuya hitap edin ilkesine uygun ve aşacak tonda empoze edilen korku ile yoğrulduk. Korku artık yanımızdakilerin nefes alışında hatta bakışlarında, uçan kuşun kanadında, sazın telinde, rüzgârın esintisinde, davulun sesinde, çayın tadında, keyiflendiğimiz tütünün dumanında. Sosyal mesafenin rol olduğu/olmadığı, cümle tekrarının bilim olduğu, özgürlüğün anarşizm ile eş olduğu, karşıt fikirli olmanın inatçılık olduğu, hak ve görevin boş hayal olduğu bir iklimdeyiz artık. Korkuların bana ait olması güzeldi, ancak herkeste olması bir başka korku kaynağı. Pompalanan korkunun nelere mal olduğu da ortada.

 Bir parantez açılımı ile korku ikliminde oluşan toplumsal birleşme noktalarına da değinmek gerek.

  -Memleket ahalinde uhrevi yalnızlığa ve maddiyatın kolaylaşmasına yaptığı katkı ile önemsenen öğretim sekteye uğradı.

 -Emeğin kutsallığını dillerine pelesenk edinenlerin kapitalizmin yanında saf tutup onların nimetlerinden faydalanmayı refah düzeyi olarak tanımlamalarına aşinaydık. Pandemide yüzleri iyice görünür oldu.

 -Diğer tarafı ihmal ettiği gerekçesiyle pozitivist standartlara dayalı öğretime karşı çıkanların kendilerini çağdaş olarak görenlerle aynı argümanları kullanmaları dikkatimi çekiyor.  

 Açılan parantezi, yoksa artık hepimiz aynı gemide yer alıp güçlünün safında mı olduk, cümlesi ile kapatalım.  

 Korku ile yaşadığımız bu iklimde korkularımıza sebebiyet etkenlerin sürekliliği endişesi de korkutucu. Nedense aklıma Squid Game misali maskeli muktedirlerin kahkahaları altında korku ve vahşet ikliminde yaşamak, geldi. Enötesi de aramızda dolaşan bağlantılı maskesizlerin verdiği korku. Korku, “korku ek, itaat ve kâr biç”, oyunu ile değişik şekil ve zamanlarda önümüze sunulacak gibi.

Umut hep ekmeğimiz olsa da tesellim dayatılan standartlarda değil;

Kemal Burkay’ın şiirinden Sezen Aksu’nun şarkısı ile

Haydi gülümse

İklim değişir, Akdeniz olur, Gülümse.

 

 Prof. Dr. Sadık Kartal

Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi

E- posta; skartal@mehmetakif.edu.tr- iznik.1966@gmail.com

Blog; http://sadikartal.blogspot.com/

Web; https://abs.mehmetakif.edu.tr/skartal/